Por. Henryk Kołodyński – historia polskiego marynarza
Kategoria
Zsyłki i deportacje
Przekazane przez
Dariusz Olszewski
Sygnatura
IPN BU 4004
Henryk Kołodyński urodził się w 1924 r. Do czasu wybuchu II wojny światowej mieszkał wraz z rodzicami we wsi Traugutówka w województwie wołyńskim, gdzie jego ojciec Hipolit, jako były ułan Wojska Polskiego otrzymał działkę i był jednym z osadników wojskowych na ziemiach wschodnich II RP. Po inwazji sowieckiej na Polskę rodzina Kołodyńskich padła ofiarą masowych deportacji Polaków z Kresów Wschodnich w głąb ZSRS. W dniu 10 lutego 1940 r. zostali oni wywiezieni na Syberię i trafili do wsi Polug (Obirkowo) w obwodzie wołogodzkim, gdzie Henryk pracował przy wyrębie lasu.
Po zawarciu układu Sikorski-Majski w lipcu 1941 r. i ogłoszeniu „amnestii” dla Polaków Henryk Kołodyński został zwolniony ze specposiołka (osady specjalnej dla deportowanych), dotarł do punktu koncentracji Armii Polskiej w ZSRS w Buzułuku (Uzbekistan) i wraz z Armią Andersa przez Krasnowodzk dotarł do Pahlevi w Iranie. Następnie w latach 1942-1945 służył w Polskiej Marynarce Wojennej.
Po demobilizacji w 1946 r. przebywał w Wielkiej Brytanii, a w 1955 r. wyemigrował do USA, gdzie zamieszkał na stałe. Z zawodu był fryzjerem. Na emigracji zaangażował się w działalność Stowarzyszenia Weteranów Armii Polskiej – był komendantem (prezesem) Placówki nr 2 SWAP w Okręgu I (Chicago). Za swoje zasługi podczas II wojny światowej i aktywność w środowisku kombatantów był wielokrotnie odznaczany, m.in. Srebrnym Krzyżem Zasługi, Krzyżem Czynu Bojowego Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie, Krzyżem Kawalerskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, a w 2014 r. Minister Obrony Narodowej awansował go do stopnia porucznika. Henryk Kołodyński zmarł w 2016 r.
Materiały osobiste Henryka Kołodyńskiego zostały przekazane do IPN przez Dariusza Olszewskiego mieszkającego obecnie w Chicago. Wśród przekazanych pamiątek znajdziemy fotografie i mundury Henryka Kołodyńskiego z okresu II wojny światowej i jego służby w Marynarce Wojennej, dokumentację związaną z powojenną działalnością w SWAP, a także film z pogrzebu porucznika Kołodyńskiego.