,,Dla wspomnienia wspólnie przeżytych chwil w dobie wojny’’ – pamiętnik Genowefy Głogowskiej

Kilka miesięcy temu skontaktował się z nami pewien mężczyzna, który postanowił przekazać nam wyjątkową pamiątkę po swojej ciotce. Jest to pamiętnik z wpisami współosadzonych w obozie pracy przymusowej w mieście Bitterfeld-Wolfen, jednym z podobozów KL Buchenwald na terenie III Rzeszy.

Nadawca wiadomości, na co dzień mieszka w Irlandii, zdecydował się przekazać nam wyłącznie kopie cyfrowe, a oryginały pozostawić w swoim rodzinnym archiwum. Może się okazać, że wyjątkowy pamiętnik jest jedyną zachowaną pamiątką po zmarłej krewnej i przedstawia dużą wartość sentymentalną.

Kopie pamiętnika zostały włączone do cyfrowego zasobu archiwalnego Instytutu Pamięci Narodowej w ramach projektu Archiwum Pełne Pamięci.

Sztambuch Genowefy Głogowskiej

Bitterfeld-Wolfen, 16 marca 1944 rok

Bitterfeld-Wolfen, 5 kwietnia 1944 rok

Bitterfeld-Wolfen, 22 kwietnia 1945 rok

Właścicielką pamiętnika była Genowefa Głogowska (z d. Białkowska) urodzona 22 lutego 1925 roku w Łodzi. Jej sztambuch posiada 46 zapisanych stron, w tym 44 wpisy ,,w imię pamięci’’. Niektóre z nich zostały opatrzone fotografiami przedstawiającymi towarzyszki Genowefy. Zapiski ,,[...] z czasów pobytu w Wolfeńskich barakach [...]’’ pochodzą z lat 1944-1945. Pierwszy wpis powstał 24 lutego 1944 roku, 2 dni po 19 urodzinach właścicielki pamiętnika, jego autorką jest Hanna Głogowska z Łodzi.

Wspólna, pamiątkowa fotografia oraz nazwiska współtowarzyszek Genowefy Głogowskiej

Współtowarzyszki Genowefy Głogowskiej, których nazwiska oraz grupową fotografię widać na początku pamiętnika to m. in.: Regina Gromadzka, Genowefa Kaczmarek, Helena Stecz, Danuta Chałaj, Irena Jagiełło, oraz Janina Moskwa, która zamieściła swój pamiątkowy wpis 1 września 1944 roku w Wolfen:

,,[...] I wyda Ci się to tylko mara
Że to nie było w rzeczywistości
Ale tą prawdę potwierdzą lata
Które straciłaś w swojej młodości [...]’’

Bitterfeld-Wolfen, 1 września 1944 roku

Bitterfeld-Wolfen, 5 marca 1944 rok

Bitterfeld-Wolfen, 18 kwietnia 1944 rok

Bitterfeld-Wolfen, 16 czerwca 1944 rok

W pamiętniku możemy dostrzec również wpisy, które powstały już po powrocie do Polski. Jeden z nich pochodzi z października 1945 roku. Autorką jest Halina Burkowska (z d. Wyrzykowska), urodzona w 1923 roku w Łodzi. Najpóźniejszy zapis pochodzi z 5 czerwca 1946 roku.

Łódź, 14 października 1945 rok

Wpisy, które powstały w Polsce, w 1945 roku

Okruchy historii – czytaj i słuchaj